DIEMEN – Afgelopen zondag 3 maart 2024 is de film ‘Ware herder’ over het levensverhaal van aartsbisschop Mor Julius Yeshu Cicek in de bioscoop De Omval te Diemen vertoond. Het Jongerenbestuur Mor Sharbilkerk en het Vrouwenbestuur Moeder Godskerk (beide Amsterdam) hebben de handen ineengeslagen om dit bijzondere event samen te organiseren.
Een film die er allang had moeten zijn. Maar ook een film die heel moeilijk te maken was. Want hoe kun je een levenslange activiteit, kundigheid, arbeid, liefde en passie weergeven in ongeveer anderhalf uur? Hoe breng je een unieke persoonlijkheid in beeld, zonder af te doen aan die persoon? Dat was een grote uitdaging, maar een uitdaging die is aangegaan door de makers van Ware herder.
Jongeren
Op een zonnige zondagmiddag werd om 13:30 uur de toegang van de bioscoop De Omval geopend. Er waren opvallend veel jongeren gekomen. Maar in het algemeen was het toch een mooie mix van jong en oud, met circa 180 aanwezigen in een volle zaal. Om 14:00 uur hebben de moderatoren Diana Ipek en Nathalie Yacoub kort het welkomstwoord gehouden.
Gezegende werken
In het eerste deel van de film werden de kijkers meegenomen terug in de tijd tot het geboortejaar (1942) van Mor Julius Yeshu Cicek. In een flits werden de jeugdjaren van Yeshu Cicek toegelicht, ondersteund met een tijdlijn in beeld gebracht. Op jonge leeftijd was het al duidelijk te zien dat Yeshu Cicek over bijzondere eigenschappen beschikte. De gezegende werken van Yeshu Cicek begonnen al vanaf zijn jeugdjaren. Op jonge leeftijd en meestal in moeilijke omstandigheden heeft hij al een belangrijke bijdrage geleverd voor zijn Syrisch-orthodoxe kerk en gemeenschap. In de film is dit op een hele interessante wijze in beeld gebracht, waardoor de aandacht van de kijker wordt vastgehouden.
Aartsbisschop
Het tweede deel van de film ging vooral over de periode van Cicek, toen hij (vanaf 1977) aartsbisschop was geworden van de Syrisch-orthodoxe kerk in Midden-Europa. In de film is te zien dat Cicek toen een hele grote verantwoordelijkheid op zijn schouders had genomen. Het was weer in hele moeilijke omstandigheden, maar ditmaal in een andere soort situatie en omgeving als in Tur Abdin. Cicek heeft bijzonder veel bereikt voor zijn kerk en gemeenschap. Diana Ipek, de moderator, en medeorganisator van de vertoning, raakte onder de indruk hoe beeld, creativiteit, geloof, cultuur met ondersteunende verhalen zijn verweven: “De makers van de film hebben de persoon en de waardevolle nalatenschap van aartsbisschop Cicek op uitstekende wijze in beeld gebracht. Ware herder is een film die met een educatieve en emotionele impact bij heel veel mensen binnenkwam.”
Na afloop van de film volgde een luid applaus van de aanwezigen. De film Ware herder werd voor het eerst vertoond in de regio Amsterdam. In de film die circa 100 minuten duurt, wordt grotendeels in het Aramees gesproken, met Nederlandse ondertiteling. Het filmtheater is bij uitstek een plaats waar mensen van verschillende leeftijden elkaar tegenkomen en waar ook kennis kan worden overgedragen door middel van presentaties van films, boeken, etc.
Filmmaker
Na afloop van de film was er een korte vragenronde gepland met belangrijke personen die betrokken waren bij de productie van de film. De filmmaker/regisseur Johan David was de initiatiefnemer van de film Ware herder. Hij gaf aan dat hij in het jaar 2011 geïnspireerd was geraakt toen hij het levensverhaal over wijlen aartsbisschop Cicek voor het eerst van verschillende mensen had gehoord. Sindsdien was het een langgekoesterde wens van hem om ooit een film over aartsbisschop Cicek te maken. Hij vond dat het verhaal van deze bijzondere persoon aan een zo groot mogelijke groep mensen getoond moest worden.
Belangrijke steun
In 2015 heeft Johan David met 1Twente (voorheen TV Enschede) een productiepartner gevonden met wie hij samen dit filmproject was gestart. Daarnaast noemde Johan ook de naam van zijn goede vriend Gewargis Acis, die vanaf het begin een ontzettend belangrijke steun voor hem was geweest om de film samen met zijn productieteam te kunnen realiseren. Gewargis Acis, voorzitter van Suryoyo Sat Nederland, werd naar voren geroepen. Hij gaf aan dat er acht jaar is gewerkt aan de film, totdat het eindelijk aan het grote publiek vertoond kon worden. Het was soms met vallen en opstaan, maar zij zijn tevreden met het eindresultaat. Tot slot dankte hij alle aanwezigen, vrijwilligers, sponsoren/donateurs en samenwerkende partners die dit allemaal mogelijk hebben gemaakt.
Special guest
Op deze zondagmiddag was Stire Kaya-Cirik als speciale gast uitgenodigd. Zij is schrijfster en heeft aartsbisschop Cicek gekend. En als echtgenote van de vertrouwenspersoon van Cicek heeft zij Cicek echter ook van dichtbij meegemaakt. Als hoofdsponsor van de film, betuigen zij hun eer aan deze bijzondere aartsbisschop die nog steeds een speciale plek in hun hart heeft. In de grote theaterzaal was er ook een grote banner te zien van het kinderboek “Mijn dorpje”, dat met Pasen door Stire zal worden uitgebracht. Mede geïnspireerd door de woorden van aartsbisschop Cicek, dat je nog zoveel kunt weten of horen, maar het nutteloos is als dat niet wordt opgeschreven omdat het dan verloren gaat, heeft zij dit boek geschreven.
“Ik besefte dat er na mijn generatie niemand meer over dat leven zal kunnen vertellen. Dan zou de leefwijze van onze ouders, van waarschijnlijk duizenden jaren lang, voor altijd vergeten zijn,” aldus Stire. Zij vertelde dat dat de reden is voor het schrijven van het boek Mijn dorpje, “dat onze kinderen, kleinkinderen en de generaties erna, een beeld kan geven van het leven in Tur Abdin. Het leven van onze ouders en de vele generaties voor hen”.
Over de film Ware herder zei ze: “Door het in beeld brengen van deze ware herder, ware leider, heeft deze verfilming van Mor Julius Yeshu Cicek een snaar geraakt. Bij de mensen die hem gekend hebben is deze film een feest van herkenning. Bij de jongeren echter, een kennismaking. En wat voor een kennismaking!”
Boeken
Aartsbisschop Cicek was een grote liefhebber van boeken van de Syrisch-Aramese kerk en geschiedenis. Hij stond ook bekend om zijn befaamde handschrift en vele boeken die hij geschreven en uitgebracht heeft. Naast waardevolle boeken als “De verborgen parel” en “Echo uit een onverwerkt verleden”, werd ook het boek “Haniyé” van Matay de Mayee aangeboden, die samen met zijn zus aanwezig was bij de filmvertoning in Diemen. Hij woont in Amsterdam en is de auteur van dit Aramese kookboek. Hij kende aartsbisschop Cicek ook persoonlijk. “Hij was een erg goede vriend van mijn ouders, hij was aanwezig op hun huwelijk in Tur Abdin, verbleef in zijn beginperiode in Nederland bij ons thuis en heeft mij gedoopt in Hengelo. Om dat te vieren zijn toen drie schapen geslacht en uitgedeeld aan de 300 aanwezige gasten.”
Matay sprak met veel lof over de film. “Ik ben blij dat ik vandaag ook aanwezig kon zijn. Dit is voor de tweede keer dat ik de film Ware herder heb gezien. Het brengt veel mooie en warme herinneringen met aartsbisschop Cicek weer naar boven. De film heeft mij enorm ontroerd.”
Uniek
Het succes van de film is snel rondgegaan binnen de gemeenschap. Er is ook veel belangstelling uit het buitenland. “We zijn momenteel bezig met het vertalen van onze film in het Duits. Maar we willen ook vertalingen in het Engels, Zweeds en Frans,” aldus Johan David.
Deze film is een gezamenlijke productie van Nisho Foundation, Suryoyo Sat en 1Twente met steun van de Syrisch-orthodoxe kerk. De verfilming van het levensverhaal van Mor Julius Yeshu Cicek, die een zeer charismatische en buitengewoon belangrijk persoon is geweest voor de Syrisch-orthodoxe kerk, is uniek. Nog niet eerder is er in de geschiedenis van de kerk een film in deze omvang, over een geestelijk kerkleider, geproduceerd en gerealiseerd.
Geslaagd event
Diana Ipek kon als medeorganisator terugkijken op een geslaagd event en was blij met de grote opkomst. “Het was een hele mooie en leerzame dag voor alle aanwezigen. We hebben vandaag meer kunnen leren over het leven van een bijzonder persoon die heel belangrijk is geweest voor ons kerk en gemeenschap. Ik vind het echt super knap van de makers van deze film dat zij tot in detail een mooi en waardig beeld van aartsbisschop Cicek hebben kunnen laten zien. Deze film is een echte aanrader voor diegene die het nog niet hebben gezien.”
